احادیث تأمل‌برانگیز از سخنان معصومین (ع) درباره‌ی خشم - قسمت دوم

15- داروی خشم

امام على علیه السلام:

اَلحِلمُ یُطفى نارَ الغَضَبِ وَالحِدَّةُ تُؤَجِّجُ إِحراقَهُ؛

بردبارى آتش خشم را فرو مى نشاند و غرور و تعصب (یا تندی نمودن) آن را شعله ورتر مى کند.

(غررالحکم، ج2، ص 123، ح2063)

16- جواب نادان خشمگین کننده

امام على علیه السلام:

مَن غاظَکَ بِقُبحِ السَّفَهِ عَلَیکَ، فَغِظهُ بِحُسنِ الحِلمِ عَنهُ؛

هر کس با زشتىِ سبکسرى تو را خشمگین کرد تو با زیبایى بردبارى او را به خشم آور.

(غررالحکم، ج5، ص333، ح8620)

17- پاداش فروخوردن خشم

امام صادق علیه السلام:

ما مِن عَبدٍ کَظَمَ غَیظا إِلاّ زادَهُ اللّه  عَزَّوَجَلَّ عِزّا فِى الدُّنیا وَالخِرَةِ؛

هیچ بنده اى خشم خود را فرو نخورد، مگر این که خداوند عزّوجلّ بر عزّت او در دنیا و آخرت افزود.

(کافى، ج2، ص 110، ح5)

18- حسود، زود خشم

امام على علیه السلام:

اَلحَسودُ سَریعُ الوَثبَةِ، بَطىءُ العَطفَةِ؛

حسود زود خشمگین مى شود و دیر کینه از دلش مى رود.

(بحارالأنوار، ج73، ص 256، ح29)

19- نفس پاکیزه با تسلط بر خشم

امام على علیه السلام:

جاهِد شَهوَتَکَ وَغالِب غَضَبَکَ وَخالِف سوءَ عادَتِکَ، تَزکُ نَفسُکَ، وَیَکمُل عَقلُکَ وَتَستَکمِلُ ثَوابَ رَبِّکَ؛

با هوا و هوس خود جهاد کن، بر خشمت مسلّط شو و با عادت‌هاى بد خود مخالفت کن تا نفست پاکیزه شود، عقلت به کمال برسد و از پاداش پروردگارت بهره کامل ببرى.

(غررالحکم، ج3، ص365، ح4760)

20- شناخت بردبار هنگام خشم

امام صادق علیه السلام:

ثَلاثَةٌ لاتُعرَفُ إِلاّ فى ثَلاثِ مَواطِنَ: لایُعرَفُ الحَلیمُ إِلاّ عِندَ الغَضَبِ وَلاَ الشُّجاعُ إِلاّ عِندَ الحَربِ وَلا أَخٌ إِلاّ عِندَ الحاجَةِ؛

سه کس اند که جز در سه جا شناخته نمى شوند: بردبار جز در هنگام خشم، شجاع جز در جنگ و برادر جز در هنگام نیازمندى.

(بحارالأنوار، ج78، ص 229، ح9)

احادیث تأمل‌برانگیز از سخنان معصومین (ع) درباره‌ی خشم - قسمت اول

 آنچه در پی می آید فرمایشات راهگشا و حکیمانه معصومین (ع) دربارهی خشم است که مخاطبان محترم را به مطالعه و تدبر در آن دعوت می کنیم:

 

1- بهترین‌ها، دیرخشم‌اند

پیامبر صلى الله علیه و آله:

اَلا اِنَّ خَیرَ الرِّجالِ مَن کانَ بَطى ءَ الغَضَبِ سَریعَ الرِّضا؛

بدانید که بهترین انسان ها کسانى هستند که دیر به خشم آیند و زود راضى شوند.

(نهج الفصاحه، ح 469)

2- جرعه خشم

پیامبر صلى الله علیه و آله:

ما تَجَرَّعَ عَبدٌ جُرعَةً اَفضَل عِندَ اللّه  مِن جُرعَةِ غَیظٍ کَظَمَها اِبتِغاءَ وَجهِ اللّه ؛

انسان هیچ جرعه اى ننوشید که نزد خدا از جرعه خشمى که براى رضاى خدا فرو خورد بهتر باشد.

(نهج الفصاحه، ح 2628)

3- ماهیت خشم

پیامبر صلى الله علیه و آله:

اِنَّ الغَضَبَ مِنَ الشَّیطانِ وَاِنَّ الشَّیطانَ خُلِقَ مِنَ النّارِ وَاِنَّما تُطفَأُ النّارُ بِالماءِ فَاِذا غَضِبَ اَحَدُکُم فَلیَتَوَضَّ؛

خشم از شیطان و شیطان از آتش آفریده شده است و آتش با آب خاموش مى شود، پس هرگاه یکى از شما به خشم آمد، وضو بگیرد.

(نهج الفصاحه، ح 660)

4- کمال دلیری در تسلط بر خشم

پیامبر صلى الله علیه و آله:

اَلصَّرعَةُ کُلُّ الصَّرعَةِ الَّذى یَغضبُ فَیَشتَدُّ غَضَبُهُ وَیَحمَرُّ وَجهُهُ وَیَقشَعِرُّ شَعرُهُ فَیَصرَعُ غَضَبَهُ؛

کمال دلیرى آن است که کسى خشمگین شود و خشمش شدّت گیرد و چهره اش سرخ شود و موهایش بلرزد، امّا بر خشم خود چیره گردد.

(نهج الفصاحه، ح 1872)

5- ثمره همنشینی با خشم

امام على علیه السلام:

بِئسَ القَرینُ الغَضَبُ: یُبدِى المَعائبَ ویُدنِى الشَّرَّ وَیُباعِدُ الخَیرَ؛

خشم هم نشین بسیار بدى است: عیب ها را آشکار، بدى ها را نزدیک و خوبى ها را دور مى کند.

(غررالحکم، ج3، ص 257، ح4417)