راهکار کنترل خشم از منظر آیت الله بهجت

کتاب «ره نمای طریق» مجموعه پرسش ها و پاسخ های برای زندگی بهتر است. مردم جزئی ترین اتفاقات و مشکلاتشان را برای آیت الله جاودان تعریف کرده اند و ایشان هم پدرانه پاسخ داده اند. در این مطلب قصد داریم تا برخی از این پرسش ها و پاسخ ها را به صورت موضوعی و با نام «پاسخ های جاودان» مطرح کنیم.

در این بخش، چند پرسش و پاسخ درباره خانواده و تربیت فرزند را می خوانیم:

  - خانمی هستم که فرزند خردسالی دارم و در برخورد با او خیلی عصبانی می شوم. گاهی اوقات نیز او را تنبیه می کنم ولی بعد خیلی پشیمان می شوم. نمی دانم با عصبانیتم چه باید کنم، لطفاً راهی نشانم بدهید.

دلایل رواج خشم و خشونت در جامعه چیست؟

منشاء خشونت کجاست؟ برخی می‌گویند اگر رفاه داشته باشیم خشونت از بین می‌رود؛ آیا واقعا این طور است؟ آیا خشونت با احساس امنیت و نیز با نبود فضای گفتمان ارتباطی دارد؟ آیا مشکل ساختاری در جامعه داریم که این گونه به همدیگر با خشونت رفتار می‌کنیم؟

هنگامی که فردی عصبانی می شود خیلی ها آن را به دلایل فردی و روانشناختی نسبت می دهند درصورتی که این پرخاشگری می تواند دلایل زیادی از جمله دلایل اجتماعی، اقتصادی ، فرهنگی و حتی سیاسی داشته باشد.

به گزارش سلامت آنلاین به نقل از ایرنا، تحصیلات کم، پایگاه پایین اقتصادی فرد در جامعه، فقر و بی پولی، بیکاری، نبود فضای گفتمان در جامعه و حتی برنامه های یک سویه رسانه ها، همه و همه در بروز خشونت تاثیرگذارند؛به عبارت دیگر اگر بخواهیم خشونت را از منظر جامعه شناسی واکاوی کنیم این مساله روشن می شود که خشونت نتیجه تحولات فرهنگی، تاریخی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در یک جامعه است.

منشاء خشونت کجاست؟ برخی می گویند اگر رفاه داشته باشیم خشونت از بین می رود؟ آیا واقعا اینطور است؟ آیا خشونت با احساس امنیت و نیز با نبود فضای گفتمان ارتباطی دارد؟ آیا مشکل ساختاری در جامعه داریم که اینگونه به همدیگر با خشونت رفتار می کنیم؟ مراکز مشاوره چه کمکی می توانند در حل خشونت در جامعه داشته باشند؟

دکتر احمد بخارایی، مدیر گروه مسائل و آسیب های اجتماعی در انجمن جامعه شناسی ایران، واکاوی مفهوم خشونت را موضوعی دارای اهمیت می داند و اینکه گاهی خشونت در سطح فردی است و اغلب، دلایل روانشناختی دارد؛ گاهی هم مانند پولشویی در سطح میانه است؛ از نظر این جامعه شناس، پولشویی یک نوع خشونت اقتصادی خاص به شمار می آید.

اما از نظر وی، خشونت در سطح کلان ، بیشتر به ساختارهای سیاسی بازمی گردد و این نوع خشونت در سطح خرد نیز جاری و بازتعریف و بازتولید می شود.

خشونت و هزاره سوم

 افکار عمومی باید بپذیرند که در قرن ۲۱ دیگر خشونت جایز نیست و بشر به مرحله ای از تکامل و پیشرفت رسیده که این پیشرفتها جهانی شده است. به طوری که امروزه در جامعه به جایی رسیده ایم که دولتها در واقع دولتهای زورگو نیستند. دولتهای رفاه اجتماعی و مردم سالارند.

 دولت امروز خود را موظف کرده که از حقوق شهروندان دفاع کند. در محیط خانوادگی نیز دیگر نمی توان گفت «چهار دیواری اختیاری» و خانواده محیطی است خصوصی و هیچ کس حق دخالت ندارد زیرا یک تعامل میان دولت و مردم به وجود آمده است.

 مدرسه رفتن و واکسن زدن به بچه ها، کنترل تعداد فرزندان و ... باید بپذیریم که خشونت در خانواده یک مسأله خصوصی نیست. وقتی پدر یا مادری فرزندش را کتک می زند اثرات سوء این حرکت در نسل بعد باقی می ماند و مسأله گردش خشونت مطرح می شود. چه کودک خود قربانی پرخاشگری و خشونت باشد و چه شاهد خشونت به سایر افراد خانواده. این گردش خشونت از نسلی به نسل دیگر ادامه خواهد داشت و به این ترتیب پایانی برای خشونت وجود ندارد. برای جلوگیری از خشونت در هزاره سوم به یک عامل قدرتمند به عنوان دولت قانونمند نیاز است که در یک محدوده خصوصی که خانواده است برای جلوگیری از تبعات ویرانگر خشونت دخالت کند. 

رنگ خشونت خاورمیانه

نه جنگ‌های خاورمیانه تمامی دارد و نه عکس‌هایی که از کشتار مردم غیرنظامی و غیرسیاسی آن مخابره می‌شود. همین عکس‌ها بخش عمده‌ای از ارتباط و اطلاع ما از این جنگ‌ها را شکل می‌دهد؛ عکس‌های حمله آمریکا به افغانستان، به عراق، جنگ‌های طالبان، اتفاق‌های سوریه و این روزها گروه تکفیری داعش. اما بخش مهمی از این عکس‌ها مربوط به حمله‌ آمریکا به عراق و افغانستان است؛ عکس‌هایی که سربازان خوش‌تیپ در نقش قهرمانان نجات‌بخشِ دولت آمریکا آمده بودند تا مردم خاورمیانه را از دست تروریسم دولتی نجات دهند! در عکس‌ها این به‌ظاهر قهرمانان، گرچه سلاح بر دست دارند، اما هیچ‌تصویری وجود ندارد که در حال شلیک یا کسی را کشته باشند. نه ردی از خشونت در تصویرها وجود دارد و نه کسی از حضورشان خشمگین است. پشت دیوارها پناه می‌گیرند و به این‌سو و آن‌سو نگاه می‌کنند و گویی تنها دوربین سلاح‌ها به کارشان می‌آید. پسرکان عراقی هم از دیدن‌شان خوشحالند و کنارشان قدم می‌زنند و مبهوت سلاح‌هایی‌‌ هستند که پیش‌تر در تلویزیون‌ها دیده‌ بودند. عکس‌هایی هست که سربازان کودکانی را در آغوش ‌گرفته‌اند و مهربانی می‌کنند، کسی نمی‌داند پدر و مادر این کودکان را چه کسی کشته‌ است؟ برای اینکه باور کنیم تصاویر واقعی هستند، عکس‌هایی هم از خستگی سربازان دیده می‌شود، سیگاری به لب گرفته‌اند و خسته، گوشه‌ای نشسته‌اند. اما این عکس‌ها ربطی به واقعیتی که در جنگ می‌افتد ندارد. اینها تنها تصویرهایی هستند که دولت آمریکا می‌خواهد از خود در ذهن جهانیان بسازد. در واقع بیانیه‌های تصویری دولت آمریکاست؛ دولتی که بر اساس آمار‌های خوشبینانه دست‌کم یکصدهزار نفر را به دست همین سربازان، در عراق کشته. آمریکا دنبال ساختن تصویری قهرمانانه و نجات‌بخش از خود بود و عکس‌ها را برای انتقال همین پیام به کار گرفت. کافی ا‌ستIraq War و Afghanistan War را گوگل کنیم. در بین تصویرهای پروپاگاندای آمریکا از حمله‌هایش به خاورمیانه، هیچ تصویری از ده‌هاهزارنفری که زیر بمباران جنگنده‌های آمریکا کشته‌ شده‌اند، وجود ندارد، چراکه تصویر کشته‌‌شدن مردم عادی و خانه‌های خرابشان در حملات ارتش آمریکا تصویر نجات‌بخش او را مخدوش می‌کند. اما تصویر جنگنده‌ها در عرشه‌ ناوها و در دل اقیانوس‌ آرام؛ تصویر مطلوب آمریکا، بسیار است و همین‌‌طور تصویر سربازان کشته‌‌شده‌ آمریکا تنها در تابوت‌های پرچم‌پوش با احترامات و تشریفات نظامی در زمین‌های فراخ و چمن. اما چندسال بعد از حمله‌های آمریکا‌، آتش خاورمیانه همچنان شعله‌ور است.

تعریف خشونت

تعریف خشونت

 معمولاً خشونت با مفهوم پرخاشگری به کار برده می شود و در تعریف پرخاشگری آمده است اعمال خصمانه ای که از روی عمد صورت می گیرد و به افراد و اشیاء آسیب می رساند. در تعریفی دیگر خشونت پدیده جدیدی نیست اما به علت بعد گسترده آن به تازگی مورد بررسی قرار گرفته است و این بررسی ها نشان داده که خشونت در درون خانواده از دو جهت تأثیرگذار است: شخصی و اجتماعی. در جنبه شخصی، قربانی خشونت آسیب بدنی می بیند، تحقیر می شود. شخص خشونت دیده اگر کودک باشد، تا آخر عمر بقایای آثار خشونت با او همراه است.

 از بعد اجتماعی نیز خشونتهای خانوادگی نوعی بی اعتمادی نسبت به افراد به وجود می آورد. به طور کلی خشونت پدیده ای است که به مذهب ، به طبقه اجتماعی و سطح سواد کمتر ارتباط دارد. تظاهرات خشونتی با شرایط اجتماعی که روز به روز رو به خشونت می رود، نمود پیدا می کند.

 آسیب شناسان و جامعه شناسان اجتماعی عمده اختلافات خانوادگی را حول محور مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ناموسی تقسیم می کنند.

فردوسی شاعری صلح طلب

میازار موری که دانه کش است / که جان دارد و جان شیرین خوش است این سخن آشنا بخشی از نوستالژی هر ایرانی است؛ سادگی و صمیمیت به قدری است که گمان نمیرود گویندۀ سخن همان خداوندگار شاهنامه باشد. با عادت ذهنی ما، بیشتر رنگ و بوی سعدی دارد و شاید همین سنخیت باعث شده که سعدی آن را در بافت شعر خود بگنجاند. در عین حال، این بیت ترسیم عالی ترین وجه آرامش طلبی و آسایش و دعوت به زندگی است. سخنی که علیرغم سادگی، بلندترین آرمان حیات انسانی را در خود دارد.

فردوسی در قالب ادبیات تعلیمی نهی از جنگ و امر به صلح نموده است:

جهان برای رهایی از جنگ و خشونت به آموزه‌های معلمان نیازمند است

به گزارش «نسیم آنلاین»، علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش پیامی به مناسبت روز جهانی معلم منتشر کرد که در این پیام آمده است:

اوراق زرین تاریخ تعلیم و تربیت، مزین به نام معلمان بزرگی چون ابراهیم (ع) ، موسی (ع)، عیسی (ع) و پیامبر اعظم حضرت محمد (ص) است. مربیان سترگی که منادی بشر به توحید، عدالت و برابری انسانها بودند و آموزش و پرورش را بر پایه‌های تزکیه، علم و فضیلت بنا نهادند.